छोरी – बुहारी जोगाउन हम्मे

माघ २६ बारा।पत्रहटी ९ का २५ वर्षीय वृजकिशोर सहनी र भवानीपुर जितपुर माइती भएकी २० वर्षीया खुस्बु सहनीबीच २ वर्षअघि राजीखुसी वैवाहिक सम्बन्ध जोडियो । उनीहरू खुसी थिए । खुस्बुको माइतीबाट विवाहमा लाखौं खर्चिएको थियो । धुमधामले विवाह हुँदा छिमेक, आफन्त उत्साहित भएर जन्तीमा रमाए । तर खुस्बुले मुस्किलले २ वर्ष दाम्पत्य जीवन बिताउन पाइन् । उनले विवाहको २ वर्ष नपुग्दै ज्यान गुमाइन् । माइतबाट घर बनाउन पैसा नल्याएको निहुँमा उनी मारिइन् । हत्या आरोपमा खुस्बुकी सासू लक्ष्मिनिया देवी बिहीबार पुर्पक्षका लागि जेल चालन भएको प्रहरीले जनायो । उनको शव खोज्दै जाँदा मारिएको ४ दिनपछि गाउँ नजिक खोलामा गाडिएको अवस्थामा गत पुसको तेस्रो साता प्रहरी र माइती पक्षले भेटायो । घटनापछि माइतीको उजुरीका आधारमा अनुसन्धान गर्दा दाइजोको निहुँमा कर्तव्य गरी मारिएको प्रहरी अनुसन्धानले देखाएको छ । खुस्बुका भाइ दीपेन्द्र सहनीका अनुसार दिदीले घटनाको ४ दिनअघि मोबाइलमा घर बनाउन पैसा पुर्‍याइदेऊ नत्र मारिन्छु भनेकी थिइन् । फोन गरेको तेस्रो दिन मारिन्,ु उनले भने । दिदीलाई पैसा का लागि केही महिनादेखि घरमा दबाब, कुटपिट र यताना दिँदै आएको उनले बताए । यस्तै गत वर्ष पुस ११ मै प्रस्टोका ५ की १८ वर्षीया किशोरी बिन्दु ठाकुरलाई बाबुले जलाएर मारेको घटना नसेलाउँदै सोही गाविस २ की २२ वर्षीया मोफिदुन नेसाको नागरिकता बनाइदिन भनेपछि श्रीमान् र सासूससुराबाट हत्या भयो । यसैगरी प्रस्टोका १, हरपुर टोलकी २३ वर्षीया नइमा खातुनलाई बच्चा नजन्माएको आरोप लगाउँदै उनका श्रीमान् अजमुदिन हक देवान, ससुरा जयतुल्लाह हक देवान र सासू सायदा खातुनले कुटपिट गरी हत्या प्रयास गरेपछि स्थानीयले उद्धार गर्दा उनको ज्यान जोगिएको थियो ।

 यी सबै घटनाका आरोपीहरू पुर्पक्षका लागि थुनामा छन् । हरैया ३ की मंजु देवीलाई जलाएर हत्या गरियो । उनको शव रातारात भारत लगेर गायब गरियो । शरीरमा आगो लगाई कर्तव्य गरी मारिएकी उनको शव उपचारका नाममा एम्बुलेन्समार्फत रातारात सीमा पारी पुर्‍याएर दाहसंस्कार गरिएको सुराक पाएपछि प्रहरीले मन्जुका पति गगनदेव र जेठाजु सत्यनारायणलाई समात्यो । पछि प्रहरीले मन्जुका माइतबाट परेको उजुरीका आधारमा छानबिन गरी मुद्दा चलाउँदा अदालतले पति गगनदेवलाई सादा तारेखमा छाड्यो । जेठाजु सत्यनारणलाई पुर्पक्षका लागि वीरगन्ज कारागार पठायो । यस्तै कलैया नगरपालिका १४ विश्वम्भरपुरमा ३५ वर्षीय ललितादेवी कुसवाहालाई उनका पति शंकर कुसवाहाले माइतीबाट दाइजोस्वरूप जग्गा नलिएको आरोपमा बन्चरो प्रहार गरी हत्या गरे । मार्ने शंकर थुनामा छन् । कुडवा९३ की १९ वर्षिया संगीतादेवी साहका हकमा पनि त्यसै भयो । उनले पनि मुस्किलले एक वर्ष दाम्पत्य जीवन बिताउन पाइन् । पछि माइती र ससुरा मिलेर घटना सामसुम पारियो । पछिल्ला केही वर्ष जिल्लामा जग्गामा स्वामित्व, यौन हिंसा, प्रेमसम्बन्ध, दाइजोलगायत सामाजिक कुरीतिका आवरणमा छोरी, बुहारी हिंसामा परिरहेका छन् । यस्ता हिंसा र परम्पराका कारण कतिपय मारिएका छन् । 

कतिपय हिंसा सहेर मृत्युबाट जोगिएका छन् । नागरिकतासहित सम्पत्तिमा हक खोज्दा र सन्तान जन्माउन नसक्दासमेत छोरीबुहारी मारिने गरेका छन । यिनै कारण शृंखलाबद्ध तरिकाले छोरीबुहारी परिवारबाट मारिने क्रम बढेपछि सर्वसाधारणमा त्रास बढेको छ । यस्ता घटनामा घरेलु धारिला हतियार, लट्ठी, बाँसका चिर्पट, आगो प्रयोग गरिएको देखिन्छ । यस्ता घटनाले छोरीबुहारी जोगाउन मुस्किल पर्दै गएको जानकार बताउँछन् । प्रहरीको तथ्यांककमा विगत २ वर्ष अवधिमा कम्तीमा ११ जना छोरीबुहारी मारिएको घटना दर्ता छन् भनेर आजको कान्तिपुर दैनिकमा यो खवर छापिएको छ ।